Misschien ken je het wel: kleine stukjes in de keel die niet alleen stinken, maar ook vervelend aanvoelen. Deze stukjes zijn afkomstig uit de groeven van de amandelen, kliertjes achterin de keel die betrokken zijn bij de lichamelijke afweer. Stukjes uit de keel heten formeel amandelstenen, soms ook tonsillolieten genoemd.

Heb je last van stukjes uit de keel, dan is de kans groot dat er nog meer stukjes aanwezig zijn in deze groeven. Ze zorgen hier voor een stinkende adem (halitose), maar kunnen ook leiden tot andere keelklachten soms zelfs ontstekingen.

Gelukkig zijn de stukjes ook goed behandelbaar. Met enkele hulpmiddelen kun je thuis voor de spiegel de stukjes uit de keel krijgen.

Hoe ontstaan stukjes uit je keel?

Vaak wordt bij stukjes uit de keel gedacht dat het simpelweg gaat om voedselresten die los zijn gekomen uit het gebied. Zijn het echter stukjes die afkomstig zijn uit de groeven van de amandelen (amandelcrypten), dan gaat het om iets anders.

Deze stukjes bestaan deels uit voedselresten, maar ook uit dode celresten en bacteriën. De combinatie van deze stoffen zorgt voor een zacht, maar kleverig stukje dat stinkt.

Het is nog niet geheel duidelijk hoe of waarom deze stukjes ontstaan. Hoewel iedereen er last van kan krijgen, lijken sommige mensen dit sneller te hebben dan andere mensen. Het lijkt erop dat sommige mensen van nature diepere amandelcrypten hebben, waar afval makkelijker in kan gaan ophopen.

Bacteriën komen eenvoudig in deze afvalpropjes terecht en worden door de stoffen beschermd tegen het afweersysteem van het lichaam. Ze produceren stinkende gasten en kunnen op de lange termijn ontstekingen veroorzaken.

Heb je last van brokjes in de keel, dan kun je te maken krijgen met de volgende symptomen:

  • Slechte adem (halitose)
  • Pijn in de keel of gevoel dat er iets vastzit
  • Moeilijkheid met slikken
  • Oorpijn
  • Metaalachtige smaak in de mond
  • Andere mond- en keelproblemen

Risicofactoren van stukjes in de keel

Het is inmiddels wel duidelijk dat verschillende factoren de kans op amandelstenen aanzienlijk doen toenemen. Het gaat hierbij met name om factoren die een omgeving creëren waarin de bacteriën gedijen.

Meestal gaat het om zogenaamde anaerobe bacteriën. Deze bacteriën gebruiken geen zuurstof voor hun stofwisseling en produceren afvalstoffen die zwavelverbindingen bevatten. Het zijn deze zwavelverbindingen die de karakteristieke nare lucht veroorzaken waar veel mensen met stukjes uit de keel last van hebben.

Door de volgende (risico)factoren, kunnen de bacteriën snel groeien en amandelstenen vormen:

  • Droge mond (zuurstofarme omgeving)
  • Veel zuivelproducten (zuur en voedingsbron)
  • Slechte mondhygiëne (meer bacteriën, voeding)
  • Bovengemiddeld koffie- en alcoholgebruik (droogt mond uit)
  • Neusverkoudheid of soortgelijk (slijm loopt uit neus en vormt voedingsbodem bacteriën)

In bijna alle gevallen is minimaal één van deze risicofactoren prominent aanwezig. Door deze factoren aan te pakken, behandel je direct de oorzaak van de amandelstenen en is de kans op een terugkeer of verdere groei van de brokjes klein.

Stukjes uit de keel effectief behandelen

Wil je af van stukjes uit de keel, omdat je last hebt van een slechte adem of andere symptomen, dan kun je dit eenvoudig thuis doen.

Een effectieve behandeling bestaat uit twee delen: de directe aanpak van brokjes die nu aanwezig zijn en het aanpakken van de oorzaak. Hoewel volledig voorkomen lastig is, minimaliseer je op deze wijze de kans op nieuwe stukjes in de keel.

Verwijderen van amandelstenen

Omdat de amandelen zich vrij ver achterin de keel bevinden en de vervelende amandelstenen ook nog eens diep in de crypten van de amandelen liggen, is het lastig om zonder hulpmiddelen de stukjes te verwijderen.

Heb je wel de beschikking tot hulpmiddelen, dan kun je de stukjes snel weghalen. De volgende instrumenten zijn speciaal gemaakt voor het verwijderen van amandelstenen en door ons aanbevolen:

Tonsilfresh Cupping Glass

De Tonsilfresh Cupping Glass is een instrument dat stukjes wegzuit uit de crypten. Zet het uiteinde op een crypt en gebruik het ballonnetje aan het andere uiteinde om de stukjes voorzichtig weg te zuigen.

AE Dental Tonsil Stone Removal tool

Met de AE Dental Tonsil Stone Removal tool kun je stukjes in een vloeiende beweging weghalen uit de amandelcrypten. Het metalen instrument heeft een lusje aan het uiteinde dat je rondom of achter een stukje zet. Met een klein beweging kun je de stukjes vervolgens lostrekken.

Monddouche

Met de AE Dental Power Floss en Monosyringe kunnen stukjes op een veilige wijze weggespoeld worden uit de keel. In tegenstelling tot bijvoorbeeld waterprik, bepaal je handmatig de kracht van de straal. Hiermee voorkom je schade of een kokhalsreflex.

Gebruik het liefst een mondwater in deze monddouches, zodat het gebied gelijk ontsmet wordt en achtergebleven bacteriën aangepakt worden. Voorbeelden van goed mondwater zijn Oxyd8 en Oxyfresh. Beide maken geen gebruik van bijtend alcohol, wat veel andere mondwaters wel doen.

TonsilFresh Led Tool

Vind je het lastig om te zien waar je te werk gaat, dan biedt de TonsilFresh Led Tool uitkomst. Dit hulpmiddel bevat een kleine lampje waarmee je direct kunt bijschijnen. Zeker voor een niet-geoefende hand is dit erg prettig, omdat de amandelcrypten klein zijn en daarom soms lastig te onderscheiden.

Oorzaak aanpakken

De eerdergenoemde risicofactoren kunnen relatief eenvoudig aangepakt worden om de kans op nieuwe stukjes in de keel te verkleinen. In het bijzonder kijken we naar een droge mond en slechte mondhygiëne, die beide de kans op amandelstenen aanzienlijk vergroten.

Droge mond

In een droge mond krijgen anaerobe, stinkende bacteriën de overhand. We vinden deze niet alleen terug in de stukjes in de keel, maar ook op de tong en in tandplak.

Voorkom een droge mond door veel water te drinken, te minderen met koffie en alcohol en geen mondwater met alcohol te gebruiken. Alcohol droogt de mond uit en verstoort de natuurlijke bacteriebalans in de mond.

Gebruik liever Oxyd8 mondwater, dat geen alcohol bevat, maar werkt op basis van actief zuurstof. Niet alleen is dit veiliger, ook bestrijdt het de stinkende bacteriën effectief.

Stimuleer de speekselproductie met Dr Katz lozenges. Deze pastilles zorgen er in combinatie met het zuigen op de pastilles voor dat de speekselklieren actiever worden.

Slechte mondhygiëne

Met een slechte mondhygiëne heb je doorgaans meer last van tandplak en soms ook een witte tot gele aanslag op de tong. Deze plaklagen zitten boordevol bacteriën die ook in de keel terechtkomen en hier brokjes kunnen vormen.

Poets de tanden goed, flos of stook en gebruik een mondwater. Met de Orabrush kan de tong op een veilige manier gereinigd worden. De haartjes verwijderen de plaklaag grondig, ook wanneer je een tong met diepe groeven hebt.